Jak ergonomicznie urządzić kuchnię

fot.: Blum

Ergonomia to po prostu wygoda i bezpieczeństwo oraz efektywność naszej pracy w kuchni. Zanim kupimy meble i sprzęt AGD warto znać podstawy urządzania wnętrz. Jeżeli jest to dla nas czarna magia, skorzystajmy z pomocy fachowców. Odpowiedni i idealny układ kuchni to tzw. trójkąt roboczy, czyli zachowanie odpowiednich odległości między lodówką, zlewozmywakiem i kuchenką. Odległość między wierzchołkami naszego kuchennego trójkąta powinna być nieduża. A długość jego boków powinna wynosić od 4 do 6 metrów. Pamiętajmy o odpowiedniej długości blatu roboczego, odległości między szafkami, a sprzętem, wysokości szafek i umiejscowieniu okapu.

fot.: Primagran

W ergonomicznej kuchni wszystko ma być w zasięgu ręki i wzroku. Zlew, blat i lodówka oraz kuchenka ustawiona tak, byśmy nie musieli biegać po kuchni, aby z nich skorzystać, a szafki tak zawieszone, by nie przystawiać do nich stołka, gdy chcemy z nich wyjąć np. pieprz.

fot.: Szuflady AXIS PRO od GTV

ZOBACZ KONIECZNIE: Zasady projektowania kuchni
 

fot.: konkurs fotograficzny "Nasze kuchnie"

Ergonomia w kuchni a metraż

Ergonomia zależy od metrażu, ale wcale nie oznacza, że w dużej kuchni łatwiej przestrzegać zasad zalecanych odległości i podziału na strefy. To wielka sztuka zgranie wszystkich zalecań projektowych w danej przestrzeni.

• Ergonomia w kuchni w bloku
  

W blokowych kuchniach najczęściej mamy prosty układ wzdłuż jednej ściany. Takie zestawienie jest najtrudniejsze jeśli chodzi o osiągnięcie założeń trójkąta roboczego. Bardzo ważne jest zachowanie prawidłowej kolejności - lodówka najbliżej wejścia, potem zlew i miejsce do obróbki termicznej, czyli płyta i piekarnik. Druga kwestia dotyczy wygospodarowania blatu między tymi strefami - minimum 30 cm. Jeśli kuchnia jest ciemna możemy zrezygnować z części zabudowy górnej. Doda to wnętrzu lekkości.

fot.: Laveo - zlew z ociekaczem może pełnić funkcję dodatkowej przestrzeni roboczej

• Ergonomia w dużej kuchni
  

Duża kuchnia stanowi jeszcze większe wyzwanie jeśli chodzi o zachowanie optymalnych odległości i proporcji w rozmieszczeniu AGD i podstawowego wyposażenia. Musimy przede wszystkim pamiętać, że zbytnie oddalenie od siebie stref roboczych wydłuży czas wykonywania danej czynności, a my będziemy bardziej zmęczeni. Eksperci od projektowania wnętrz zwracają uwagę by trójkąt roboczy znalazł się w bezpośrednim sąsiedztwie. Nie można rozdzielać tych trzech podstawowych stref kuchennych.

fot.: Ferro

Strefy w kuchni

W kuchni wydzielić możemy pięć stref. Pierwsza strefa to miejsce, w którym przechowujemy zapasy, a więc lodówka. Druga to przechowalnia naczyń, szklanek, talerzy itd. W kolejnej strefie zmywania stoi zlew, zmywarka i kosz na odpady. Kolejna strefa przygotowania z blatem roboczym i ostatnia gotowania. W niej mamy kuchnie, piekarnik, mikrofale. W kuchni urządzanej z zasadami ergonomii strefy te powinny zachować taką właśnie kolejność, a więc od zapasów do gotowania zgodnie z ruchem zegara.
 

fot.: Peka

Jak to wygląda w praktyce? Najpierw ustawiamy lodówkę. Zanim zakupy trafią do lodówki wykładane są na 40 cm blacie pomocniczym, który dobrze jest umiejscowić przy naszej chłodziarce. Za lodówką ustawiamy zlewozmywak. Pod zlewem dla wygody stawiamy kosz na śmieci. Następny w kolejności jest główny blat roboczy, który powinien mieć długość od 60 do 120 cm. Lepiej jak jest dłuższy, mamy wtedy więcej miejsca do pracy. Dobrze jak nad nim wiszą szafki, w trakcie przygotowania posiłków, będziemy sięgać po potrzebne rzeczy. Za nim ustawiamy kuchenkę, nad nią oczywiście okap. Na końcu mały blat pomocniczy o długości około 40 cm np. na nim ustawimy gotowe już potrawy.

fot.: Rejs

Co i jakiej długości - centymetry w kuchni?

Ergonomia to nie tylko właściwe i wygodne ustawienie mebli i sprzętu, ale ich rozmiar, wysokość, długość. Blat kuchenny powinien mieć 85 cm wysokości. Ale niekoniecznie. Fachowcy proponują cztery rodzaje wysokości blatu, w zależności od rodzaju czynności. Jeżeli obieramy warzywa długość powinna wynosić 110-100 cm, przy przygotowywaniu posiłków i zmywaniu naczyń wysokość blatu i zlewozmywaka wynosi 100-90 cm. Gdy mieszamy, gotujemy wysokość blatu wraz z płytą kuchenną powinna wynosić 90 - 80 cm. Przy wałkowaniu ciasta, blat ma mieć wysokość 80-70 cm. Oczywiście nie w każdej kuchni możemy pozwolić sobie na takie blaty. W małych, wąskich, nieustawnych pomieszczeniach wyodrębnienie tylu stanowisk pracy jest nierealne. Dlatego standardowo blat razem ze zlewozmywakiem powinien mieć 85 cm wysokości.
 

fot.: Amix                                                         fot.: Magma - Hurtownia Kamienia

Projektując kuchnie wszystkie rozmiary dobieramy do wzrostu osoby, która w niej pracuje. Inną wysokość będzie miał blat dla drobnej niskiej kobiety, a inną dla wysokiej. Płyta grzewcza powinna być na wysokości 60 - 70 cm. Nie zapominamy również o szafkach. Ich odpowiednie zawieszenie poprawi funkcjonalność naszej kuchni. Prawidłowa wysokość szafek to 85 - 90 cm. Nie męczymy wówczas naszego kręgosłupa, ponieważ nie schylamy się niepotrzebnie. Odległość między blatem kuchennym, a szafkami wiszącymi, zapewniająca wygodną pracę, powinna wynosić ok. 55-60 cm. Podobnie szafki wiszące oraz okap nad płytą kuchenną powinny znajdować się na odpowiedniej wysokości.

                       fot.: Rehau                                                          fot.: ernestrust

Pochłaniacz umieszczony nad kuchnią gazową powinien być na 65-70 cm wysokości, a nad elektryczną niżej, 60-65 cm. W niewielkich kuchniach najbardziej funkcjonalne są pochłaniacze montowane nad płytą grzejną, pod wiszącą szafką. Rozwiązanie to pozwala zagospodarować przestrzeń nad wyciągiem. Pochłaniacz może być również wbudowany całkowicie w szafkę górną albo częściowo wmontowany dzięki zastosowaniu wysuwanej płyty.

   fot.: SOLGAZ                                                       fot.: Okapykuchenne.pl

Różne kuchnie, różne ustawienia

Każda kuchnia ze względu na rozmiary i wielkość będzie wyglądała inaczej. Meble możemy ustawić w kształcie litery U tzw podkowy, po obydwu stronach, czyli dwurzędowo, litery L, bądź wzdłuż jednej ściany tzw kuchnia kuchnia jednorzędowa. Najbardziej popularny układ to litera L.  

fot.: Harmony Studio

U sprawdza się w dużej kuchni
fot.: Blum	W kuchni tego typu dwa ciągi robocze biegną wzdłuż przeciwległych ścian i są połączone trzecim, poprzecznym. Jest to dobre rozwiązanie dla kuchni sporej, otwartej na salon, z oknem. W takim układzie lodówkę i kuchenkę umieszczamy w bocznych ciągach. Zlewu nie należy ustawiać pod oknem. Dobrym rozwiązaniem w przypadku kuchni otwartych jest wybudowanie barku lub postawienie stołu.
Przeczytaj więcej >> Układy kuchenne - kuchnia w kształcie U

   fot.: Rad -Pol    

Zabudowa jednorzędowa
fot.: Blum	W tego typu kuchni zasada trójkąta czyli lodówka, zlew, kuchenka jest trudna do zrealizowania. Wszystkie sprzętu stoją wzdłuż jednej ściany. Dobrze by było na początku umieścić lodówkę, za nią szafkę z blatem. Następnie montujemy zlew, a zanim dalej 80 - 90 cm kuchenkę. Najlepiej jak starczy nam miejsca na mały blacik tuż za płytą grzewczą, o długości 30, 40 cm. W związku z tym, że jedna ściana to za mało, powinniśmy ulepszyć nasz układ za pomocą kilku drobiazgów. Zamontujmy szafki kuchenne z wysuwanym blatem. Wszelkie zakamarki powinny być wykorzystane. Możemy zastosować głębokie szafki narożne z mechanizmem dzięki któremu cała zawartość szafki możemy obracać. Dobrym rozwiązaniem są również wysuwane szafki typu cargo. Tego typu zabudowa pasuje do wąskich kuchni, wnęk kuchennych i aneksów.
fot.: Konkurs fotograficzny "Nasze kuchnie" - kuchnia jednorzędowa zajmuje najmniej miejsca fot.: Harmony Studio - kuchnia jednorzędowa to idealne rozwiązanie do małych pomieszczeń lub kuchni połączonej z salonem Przeczytaj więcej >> Układy kuchenne - kuchnia jednorzędowa

Zobacz koniecznie:

• Wyposażenie mebli kuchennych - na co warto postawić
• Jak zyskać więcej przestrzeni w kuchni - porady
• Wygodna kuchnia - najczęstsze błędy
• Bardzo mała kuchnia czy aneks kuchenny